ادامه تحصیل وعدم اعتمادبه جنس مخالف

ادامه تحصیل به ویژه برای دختران، عاملی مهم در کنار ازدواج، برای ارتقای اجتماعی یا تحرک اجتماعی است. گرایش روز افزون دختران به تحصیل در مقطع آموزش عالی، گواه این دعاست. با در نظر گرفتن نسبت بسیار بزرگ دختران و پسران دانشجو، در مقایسه با کل جوانان کشور، می توان نتیجه گرفت که یکی از عوامل بالا رفتن سن ازدواج در ایران، تحصیل در مقطع کارشناسی و بالاتر (برای دختران) است. این عامل از یک سو سن ازدواج دختران را بالا برده و از سوی دیگر دایره همسرگزینی و شانس ازدواج را برای ایشان محدود کرده است.

علاوه بر این، تحصیل در مقطع آموزش عالی موجب تغییر نگرش ها و رفتارهایی می شود که بعضی وقت ها در جامعه سنتی و در گزینش های سنتی ازدواج، ناپسند به نظر می آید. در نهایت باید به این موضوع توجه کرد که اگر در گذشته، و در شیوه های سنتی ازدواج، نظر دختر و ملاک-های او کمتر دخالتی در گزینش همسر آینده داشت، ادامه تحصیل و پیدایش ایده ها و ملاک ها باعث تنگ تر شدن دایره همسرگزینی فرد می شود؛ و از آن جا که تحصیل دختران در اغلب موارد با اشتغال همراه نیست، به عاملی منفی در شانس در ازدواج تبدیل شده است. ضمن آن که، هنوز در جامعه، پایین بودن سن دختر به مثابه شانس برای ازدواج تلقی می شود.

عدم اعتماد به جنس مخالف

خروج روز افزون دختران از خانه، تغییر در نگرش های مرتبط با روابط بین دختران و پسران قبل از ازدواج، که در اثر تحولات اجتماعی جامعه ایرانی، به ویژه تحصیل دختران اتفاق افتاده، صرف نظر از نتایج مثبت، کارکرد منفی نیز به همراه داشته است. کارکرد منفی آن عبارت است از پایین آمدن سطح اعتماد به جنس مخالف. ناهنجاری هایی که در مناسبات برخی از گروه های اجتماعی، اعم از دختران و پسران، مشاهده می شود بر جوّ سوء ظن و بدگمانی و بی اعتمادی به جنس مخالف دامن زده است.

گسترش جوّ عدم اعتماد را شاید بتوان به ضعف کنترل اجتماعی سنتی و گمنامی افراد در جامعه شهری نسبت داد. این موضوع با توجه به محدود بودن فضای زیست و زندگی مشترک (اشتغال، تحصیل، تشکل های مدنی و عرصه عمومی) توجیه پذیر است.