ازدواج های حبابی

انواع دوستی‌های قبل از ازدواج و پیدایش فضای مجازی روز به روزعامل پوست اندازی نسل قبلی و پیدایش نسلی شد که به دنبال همسر آینده خود در کوچه پس کوچه‌های سایت‌های همسریابی، تاس بخت و اقبال خود را به بالا پرتاب می‌کنند تا شاید هنگامی که بر زمین می‌نشیند جفت شش بیاید.

اما آشنایی‌هایی که در محیط‌ های مجازی مانند چت روم‌ها، فیس بوک و سایت‌های همسریابی صورت می‌پذیرد تا چه میزان می‌تواند بنیان‌های یک ارتباط درست و زمینه‌های تشکیل یک زندگی مستحکم را رقم بزند؟

این سوالی است که هر چند همواره به آن پاسخ های ترسناک داده می شود و کارشناسان همواره از شکست این نوع دوستی ها و ازدواج ها خبر می دهند اما همچنان پاسخ قانع کننده ای برای آن در دست نیست چرا که همواره جوانان به این نوع دوستی ها و ازدواج ها متمایل می شوند هر چند که نگرش کلی جامعه نسبت به این نوع ازدواج در هر حال منفی است.

منتقدان ازدواج‌های اینترنتی معتقدند که بی‌اعتمادی یکی از عمده‌ترین آسیب‌هایی است که زندگی زوجینی را که به‌ واسطه آشنایی در فضای مجازی با یکدیگر ازدواج می‌کنند، تهدید می‌کند چرا که همواره این دغدغه با آنهاست که آیا همسرشان با افراد دیگری هم چت می‌کند؟

از طرفی آشنایی در فضای چت‌روم‌ها بعدها در روابط زوج‌ها تأثیرات عمیقی می‌گذارد چراکه آنها در مرحله نخست برای برقراری ارتباط با یکدیگر ناگزیرند در برخی از موارد خود را بسیار ایده‌آل معرفی کنند اما این مساله زمان زیادی طول نمی کشد.

در هر حال نکته اینجاست که بیشتر جامعه شناسان و آسیب شناسان خانواده معتقدند ازدواج اینترنتی در ایران بیشتر ضرر دارد تا منفعت. هرچند که متولیان سایت های همسریابی که این روزها زیاد شده اند و زمینه ازدواج اینترنتی را فراهم می کنند ، می گویند هدفشان تسهیل ازدواج جوانان است.

احکام ارتباط با نامحرم در فضای مجازی

برای آگاهی از احکام ارتباط با نامحرم و در رأس آنها چت کردن در فضای مجازی، نظر خوانندگان را به سوالی که طبق فتوای مراجع تقلید به آن پاسخ داده شده است، جلب می کنیم:

آیا چت کردن با نامحرم حرام است؟

برخی مراجع در خصوص چت[با نامحرم] فتوا به حرمت داده و گفته اند: با توجه به اینکه ارتباط و نامه نگاری دختر و پسر نامحرم، چه از طریق شبکه اینترنت و چت، چه از راهای دیگر غالباً منشأ فساد است، جایز نیست. چت کردن با نامحرم بدون ضرورت اشکال دارد و گناه است.(1)

اکثر مراجع به صورت یک حکم کلی فرموده اند: چت کردن همانند دیگر صورت های صحبت کردن زن و مرد یا دختر و پسر نا محرم، اگر مفسده‏اى نداشته باشد و خوف وقوع در حرام نباشد و از روى شهوت صورت نگیرد، اشکالى ندارد.(2)

آیت الله مکارم: با توجّه به این که این گونه ارتباط ها غالباً منشأ مفاسدى مى‏شود، جایز نیست. (3)

آیت الله خامنه ای: چت کردن با نامحرم، در صورتی که نیاز و ضرورت در بین باشد و ارتباط چَت بدون قصد لذت و بدون حرف های تحریک کننده و به مقدار ضرورت باشد، اشکال ندارد. اگر ارتباط با قصد لذت جنسی باشد و یا حرف های تحریک کننده گفته شود و یا مفسده ای ایجاد کند، حرام است.
هم چنین ارتباط عادی با نامحرم درصورتی که ضرورت در بین نباشد، با توجه به این که هر نوع ارتباط دختر و پسر نامحرم، چه از طریق شبکه اینترنت و چت و چه از راهای دیگر غالبا منشأ فساد است، جایز نیست.
تجربه های مکرر نشان داده که رابطه های دختران و پسران دام های شیطان است و پیامد های منفی دارد. هم چنین صحبت کردن های غیر ضروری با نامحرم از مناسب ترین جایگاه های نفوذ شیطان است. ممکن است ناخود آگاه انسان را به روابط غیر اخلاقی سوق دهد.(4)

مرحوم آیت الله بهجت: با توجه به این که ارتباط دختر و پسر نامحرم، بدون ضرورت چه از طریق تلفن، موبایل یا از طریق شبکه اینترنت و چت و چه از راهای دیگر باشد، غالبا منشأ فساد است و جایز نیست. و اگر صحبت ها تحریک کننده باشد، حرام است. تجربه های مکرر نشان داده که رابطه ی بین دختران و پسران از دام های شیطان است و پیامد های منفی هم دارد. هم چنین صحبت کردن های غیر ضروری با نامحرم از مناسب ترین جایگاه های نفوذ شیطان است. ممکن است ناخودآگاه انسان را به روابط غیر اخلاقی سوق دهد.
البته اگر برای ارتباط و صحبت کردن با نامحرم ضرورتی در بین باشد، مانند: سؤال کردن مسائل شرعی از نامحرم و امثال این مورد و قصد لذت و شهوت هم در بین نباشد و مفسده هم نداشته باشد، اشکال ندارد؛ ولی به شرط آن که این نوع ارتباط نیز دوام دار نباشد. (5)

پى نوشت ها :
1-آیت الله مکارم، استفتائات ،ج ۳،ص۲۵۷، س ۶۸۳. و احکام بانوان، ص ۱۹۵، آیت الله بهجت، استفتائات، ج۴، سوال۵۳۰۲.
2-توضیح المسائل مراجع، ج ۱، مسئله ۸۸۹.
3-آیت الله مکارم ، استفتائات جدید، ج‏۳، ص: ۲۵۷، س۶۸۳ و ج۱، س۸۱۹ و ج ۲، س ۱۰۴۹ .
4- سؤال از دفتر رهبر معظم انقلاب.
5- آیة الله بهجت، استفتائات، ج۴، سؤال ۵۲۹۸ و ۵۲۹۹ – ۵۳۰۲ .

اگر در دنیای واقعی تا به حال با هیچ نامحرمی هم‌کلام نشده‌ایم، چت با نامحرم در اینترنت برای شخص خودمان یک نوع هنجارشکنی به حساب می‌آید.

اگر در زندگی دوست نداریم کسی تصویر هر چند باحجابمان را نداشته باشد، با گذاشتن تصویرمان در پروفایل، برخلاف عرف خودمان عمل کرده‌ایم و این عمل ممکن است به لغزش‌های عملی منجر شود. درست است که به کل در اینترنت رفتارها بازتر شده ‌است؛ اما بد نیست هر از گاهی رفتار‌های مجازی‌مان را با برخوردهایمان در دنیای حقیقی محک بزنیم و ببینیم به چه میزان غرق این مجازی صفر و یک شده‌ایم؟ چقدر بر ارزش‌هایی که به آنها معتقدیم پافشاری می‌کنیم و چقدر تابع شرایط محیطی هستیم؟

ارتباط در این فضای مجازی فی نفسه اشکالی ندارد، اما در صورتی که مفسده داشته باشد و یا باعث گناه شود جایز نیست.» چون شیطان وعده داده است، بین دو نامحرم حاضر شود و تا آن دو را به گناه نکشد، دست برندارد. به نظر می رسد پرداخت هر چه بیشتر و جامع تر به این موضوع از ضرورت های جامعه امروز، مخصوصاً در دانشگاه ها و محیط های مذهبی می باشد، چرا که با عباراتی نظیر اینکه؛ فضای مجازی ادبیات مخصوص به خود را دارد و رعایت آداب برخورد حضوری را در آن لازم نمی دانند، یعنی آداب ارتباط با نامحرمی که در فضای حقیقی قائل هستیم، در فضای مجازی این آداب را نادیده می گیریم. باید سعی کنیم رفتار واقعی‌مان را ملاک قرار دهیم و رفتار مجازی‌مان بازتر از رفتاری که با محیط پیرامون خود داریم، نباشد

از آنجا که بی حجابی، یک ناهنجاری محسوب می‌شود، پس رفتار مجازی ما نباید هیچ تفاوتی با محیط حقیقی دنیای خارج داشته باشد. یعنی رفتار ما در محیط طبیعی، در محیط مجازی هم انعکاس پیدا کند و این طور نباشد که چون احساس نمی‌کنیم، ناظری در فضای مجازی وجود ندارد و نیز امکان شبهه در تصورات ذهنی دیگران نسبت به ما ایجاد نمی‌شود، پس بازتر و راحت‌تر حضور پیدا کنیم. تحت هیچ شرایطی ارزش‌های شخصی و معیارهای فردی چه در محیط کار، مدرسه و دانشگاه و چه در فضای مجازی نباید دست‌خوش دگرگونی شود؛ تا هم خودمان را به عنوان یک کاربر از آسیب‌های احتمالی بی‌حجابی حفظ کنیم و هم به طور کلی جامعه را از گزندهای جانبی آن در امان نگهداریم.
بنابراین به منظورگسترش حجاب مجازی، کاهش لطمات وارده در اثر سوء استفاده در فضای مجازی، مصونیت قشر زن در جامعه و نیز حفظ ارزش های دینی و ملی، نهادهای فرهنگی ذیربط مانند وزارت ارشاد، وزارت آموزش‌وپرورش و نیز وزارت علوم به همراه رسانه‌های داخلی اعم از صداوسیما، مطبوعات، وب‌سایت‌های تحلیلی، خبری و …. در این امر به طور پویا عمل کنند. در واقع باید میان کلیه نهادهای دولتی و غیردولتی و نیز نهادهای حاکمیتی و نظارتی کشور که به نوعی در ترویج امر حجاب و عفاف دخیل هستند و اقدامات آنها به طور قطع باعث حفظ جایگاه حجاب در جامعه می‌شود، هماهنگی حاصل گردد