انقلاب اسلامی چه دستاوردی برای زنان ایرانی داشت؟

مشخص شدن جایگاه واقعی زن مسلمان در خانه و اجتماع یکی از دستاوردهای فرهنگی انقلاب بود. با توجه به خودباختگی فرهنگی و رواج ارزش‌های غربی در عصر پهلوی، هویت اسلامی زن مسلمان ایرانی مورد تهدید واقع شده بود. در جامعه به تدریج فرهنگ برهنگی و بی‌عفتی رواج می‌یافت و از فعالیت‌های اجتماعی و مفید زنان کاسته می‌شد.

پس از انقلاب اسلامی، جایگاه زن در جامعه اسلامی تبیین شد و همانگونه که زنان در جریان پیروزی انقلاب فعالیت داشتند، پس از انقلاب، به جایگاه واقعی که مسئولیت در برابر مصالح اجتماعی و سیاسی جامعه و حضور فعال در صحنه‌های گوناگون بود، دست یافتند.

در این زمینه توجه به چند آمار جالب ‌توجه است:

* در حوزه آموزش و پرورش، میزان باسوادی زنان در ۴۰ سال اخیر، ۵/ ۲ برابر شده است؛ یعنی از ۳۵ درصد در سال ۱۳۵۵، به ۲/ ۸۴ درصد در سال ۱۳۹۵ رسیده است. در همین زمینه، باید به کاهش میزان بازماندگی از تحصیل در میان دختران اشاره کرد؛ در سال ۱۳۵۵، این میزان برای دختران، ۶/۳۸ درصد بوده که در سال ۱۳۹۵، به سه درصد رسیده است.

* نسبت زنان عضو هیئت علمی و دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی در سال تحصیلی ۱۳۵۹-۱۳۵۸، ۱۴درصد در سال ۱۳۶۶-۱۳۶۵، ۱۵درصد در سال ۱۳۷۶-۱۳۷۵، ۱۶ درصد و در سال ۱۳۸۶-۱۳۸۵، ۲۰ درصد بوده است. این در حالی است که تعداد زنان عضو هیئت علمی از سال تحصیلی ۱۳۷۶-۱۳۷۵ تا سال تحصیلی ۱۳۹۶-۱۳۹۵، از ۳۵۰۸ نفر به ۲۰۲۹۸ نفر رسیده؛ یعنی شش برابر افزایش داشته است و به ۷/۲۴ درصد رسیده است. برای سال تحصیلی ۱۳۹۸-۱۳۹۹این میزان به ۲۴ هزار و ۳۳۴ عضو هیئت علمی خانم رسید، نکته مهم اینکه در همان سال مجموع ۸۸ هزار و ۲۵۰ عضو هیئت علمی در کشور داشتیم.

* درصد مدیران، قانون‎گذاران و کارکنان عالی رتبه از کل شاغلان برای زنان از ۳ / ۳ درصد در سال ۱۳۵۵، به ۳/ ۱۷ درصد در سال ۱۳۹۵ رسیده؛ یعنی حدود شش برابر افزایش داشته است. در همین راستا، گفتنی است، میزان زنان شاغل دارای تحصیلات عالی ۲/ ۵ درصد در سال ۱۳۵۵ به ۹/ ۴۶ درصد در سال ۱۳۹۵ رسیده است. همچنین، ضریب نفوذ بیمه تأمین اجتماعی در میان زنان شاغل، از ۵/ ۱۲ درصد در سال ۱۳۵۵ به ۴/ ۷۷ درصد در سال ۱۳۹۵ رسیده است.

* در حوزه‌ ورزشی نیز تعداد رشته ورزشی بانوان از هفت رشته از سال ۱۳۵۷ به ۳۸ رشته در سال توسعه یافته است. تعداد مربیان ورزشی رشد نجومی داشته و از ۹ نفر به ۳۵ هزار مربی زن افزایش داشته است؛ تعداد داور زن نیز از هفت نفر به ۱۶ هزار نفر رسیده است. همچنین، تعداد ورزشگاه‌های اختصاصی بانوان پس از انقلاب ۳۰ برابر شده است و حضور زنان در مسابقات خارجی قبل از انقلاب تنها شش مورد بوده که پس از انقلاب به ۱۲ هزار نفر افزایش یافته است.

فراتر از این، دستاوردهای معنوی زنان در حوزه ورزش است؛ به گونه‌ای که امروز تمامی زنان ورزشکار کشورمان در میادین گوناگون، با حفظ حجاب بومی خود حاضر می‌شوند و از این نظر، به الگویی برای جهانیان تبدیل شده‌اند. جالب آنکه در سال ۲۰۰۹ تنها زنان ورزشکار کشورمان در مسابقات آسیایی با حجاب شرکت کردند که در سال ۲۰۱۱ ترکیه و پس از آن در سال ۲۰۱۷ سوریه، عراق، ترکیه، اندونزی و سایر کشورها با پوشش اسلامی در مسابقات حضور پیدا کردند.